[3.x] LED'li Stop (Bagaj)

[Devrim]

Selam. Bir süredir aklımda olan bir şeydi, bagaj kapağı üstündeki yatay stop lambası nedir, nasıl çalışır, LED'li yapılabilr mi diye. Bakalım nasıl olacak dedim, yaptık, kötü olmadı. Yapım aşamasında emeği geçen dostum 'parlak' elektronikçi Levent'e çok teşekkür ederim. Bu işin devamında hatta diğer stop'larla ilgili de düşünelerimiz var. Eveeet evet biliyorum hazır satılanları var (Semih :D). Ama iş olsun işte. :)

Buyrun aşamalar...

1. SÖKME/TAKMA
Söz konusu şahısı görüyoruz.
[ img ]

Bagajı açtığımızda, fotoğrafta görülen iki plastik kapağı elimizle çıkarıyoruz.
[ img ]

İleriki fotoğraflarda stop'un yapısını daha iyi göreceksinizdir; bu delikten tornavida gibi ince uçlu bir gereçle stop'u tutan metalleri ittirerek stop'u çıkarıyoruz.
[ img ]

Stop'u iki şey tutuyor. Elektrik soketi ve su hortumu. Basit tırnaklı yapıya sahipler ve bunları da söktükten sonra sökme işlermi tamamdır. Tabii aynı şekilde geri yerine takabiliriz. Sadece metal tutaçların stop'un üzerine doğru yerleştiğinden emin olmalısınız o kadar...
[ img ]

2. STOP FARININ YAPISI
Aslında güzel bir dizayna sahip. Aracın sadece burasında kullanılan tipte bir ampul, önünde ışığını dağıtan U şekilli bir yarı-çember, sonrasında ışığı etrafa yaymaya yarayan geniş hilâl biçimli plastik şeklinde yapmışlar. Tek ampullün ışığı ancak bu donanımla yayılabilirdi sanırım. :)
[ img ]
[ img ]

Biz, içindeki hilâl biçimli dağıtıcıyı çıkarmadık. Denemelerimizin sonunda gördük ki onu çıkarırsak LED'lerin ışığı yayılmayarak tane tane görülüyor. Daha fazla ve sık LED kullanarak ip gibi bir sonuca ulaşabilirdik ama o kadar LED'i doldurmaya gerek görmedik. Ama yapmak isteyenler deneyebilirler... Yani biz, aşağıda görünen hâli üzerinde çalışma yaptık.
[ img ]

3. DEVRENİN VE LED'LERİN HAZIRLANMASI
Bu bölümde, baskı devre hazırlanması, direnç ve LED'lerin plak üzerine yerleştirilmesi gibi noktaları anlatacağım. Elektronikçi olup da bu tip devreler hazırlayanlara komik gelebilir. Oldukça basit bir iş zaten. "Hazırları vardı, alıp yapıştırsaydınız" da diyebilirsiniz. Eldeki şerit LED'leri denedik ama eşit sayıda ve uygun uzunlukta değillerdi. İş olsun diye kendimiz hazırladık. Zaten mantık olarak aynı işi yapmış olduk.

İlk iş olarak stop'un genişliğini ölçtük. Devre plağını yerleştireceğimiz alan 24½ santim. Bu genişliğe, dirençlerle beraber üçer üçer olmak kaydıyla 12 LED yerleştirmeye karar verdik. Bunun üzerine arkadaşım Levent, pc'de devreyi tasarladı ve devreyi yazıcıdan çıkarttık.
[ img ]
[ img ]
[ img ]

Bastığımız devre, yukarıdaki fotoğrafta A4'te görünüyor, denemeydi. Akabinde kuşe kağıda bastık.
Stop'un içine yerleştirebileceğiniz incelikte bakır kaplı devre plaketi hazırladık. Kestik biçtik.
Aşağıda görüldüğü üzere bastığımız devre kağıdını makasla plaketin boyutunda kesip üzerine ters şekilde plakete yerleştirdik ve ütüyle iyiiiiice ütüledik. :)
[ img ]
[ img ]
Ütüleme işlemiyle, yüksek sıcaklık sayesinde ince kağıttaki tonerin plaketin üzerine geçmesi sağlanıyor. Plaket, devrenin şeması şeklinde siyaha boyanmış oluyor. Aynı şu küçükken sakızlardan çıkan çıkartmayı kolumuza yerleştirip bastırmamız gibi...

Yeterince ütüledikten sonra plaketi suya yatırıyoruz. Kağıt çözülerek plaktan ayrılıyor ve iyice temizliyoruz.
[ img ]
[ img ]

Sıradaki işlem, plağın hidroklorik asit (tuz ruhu) ile perhidrol adlı maddelerin karıştırılmış olduğu sıvıya yatırılması. Bu sayede boyadığımız yerlerin etrafında kalan bakır alaşım çözülerek plaktan ayrılıyor.
[ img ]

Bir süre sıvı içinde gezdirdikten görüyoruz ki siyah boyalı şekil altındakiler hariç plaktaki tüm bakır kaplama uçmuş.
Şimdi siyah boyayı tinerle siliyoruz ve ta daaa! Siyah boyanın koruğu bakır bize hizmet etmek üzere açığa çıkıyor. Devremiz hazır!.
[ img ]
[ img ]

Tabii herşey bitmedi. Farımızın içine kusursuz olarak yerleşebilmesi için biraz daha kestik biçtik ve törpüledik.
[ img ]

Görülenler "üç chip'li" denilen LED'lerden. Oldukça güçlüler...
[ img ]

Aşağıda, devremiz üzerine LED'ler ve dirençler lehimlenmiş vaziyette.
[ img ]

Deneme olarak devremizi farın içinde yerleştirdik. Kalınlık olarak çok iyi oturdu. Genişlik olarak da biraz daha kısalttık. Kenarlarda, hilâl biçimli plastiğin tırtıkları sayesinde orada kilitlendi kaldı. İşin sonunda ampulü tutan siyah plastik soketi takacağız, devremizi iyice tutacak. Son olarak da metal klipsleri de takınca çok iyi sabitlenecek. Yapıştırsak bu kadar sağlam olmazdı.
[ img ]

Ve bir deneme. Hepsi gayet iyi çalışıyor.
[ img ]
[ img ]

Devre üzerindeki kutuplardan gelen kablolar, soket içindeki doğru yerlere lehimlendi.
[ img ]

Ve sonuç. Farklı arkaplan komik oldu birden. :)
[ img ]

4. NETİCE VE HATİCE
JPG dosya biçimi sebebiyle kırmızı renklerde fazla bozulma olduğundan GIF yaptım. O da bir kötü oldu ama düzelteceğim.

Önce (ampul):
[ img ]
Sonra (LED):
[ img ]

Önce (ampul):
[ img ]
Sonra (LED):
[ img ]

Önce (ampul):
[ img ]
Sonra (LED):
[ img ]

* Şunu diyebilirim ki bu iş bir tür meşgale, bir tür hobi oldu, zevk oldu.
* Aslında daha fazla LED kullanarak ışık gücü artırılabilirdi. Hani "madem uğraştık, uğraştığımıza değsin de daha güçlü olsun" denebilirdi.
* İlk karşılaştırmada da görüldüğü gibi ikisi arasında öyle muazzam bir fark görünmüyor. Fotoğraf makinası, ilk karede kırmızı haleyi daha geniş almış. Fakat ampullü versiyondaki ışık gücü olarak daha fazla değildi. O yüzden bu fotoğrafa uyuz oldum ama yayımlamak zorundayım. :) Yani ışık güçleri arasında kaydadeğer bir fark oluşmadı.
* Diğer karşılaştırmalarda ise ilk göze çarpan, ışığın geniş yayılımı. Ampulün ışığı belli bir merkezde yoğunlaşırken, kullandığımız 12 LED'in ışığı tüm alana yayarak daha geniş ve net bir aydınlatma sağlıyor. Özellikle "yandan" çektiğim fotoğraflarda bunu görüyoruz...

* Diğer yandan, ölçümlerimize göre ampul 1.42 amper çekerken, 12 LED sadece 0.26 amper harcamakta.

Genel olarak hoş zaman geçirdik, böyle bir şey yaptık. Diğer stop takımı için de planlarımız yok değil. Bir stop farının fiyatı 40 küsür lisaydı. Bir tane alıp üzerinde deneyler yapmayı düşünüyoruz ilerleyen zamanlarda.

Teşekkürler. :beer:

[Sani]

1.42 amper'mi, acaip fazla. Demekki parkları 3-5 saat açık unutsak, akü marş basmayacak hale gelecek...
LED'leri sırf çektikleri akım gücü ve ısı yaymayışları yüzünden seviyorum. Tabi birde süper aydınlatmaları var...

Bu arada unuttum, ellerinize sağlık. Stopların hepsini söktüm, kargo adresi bekliyorum :P

[Devrim]

Teşekkürler. Her an işi ticarete dökebiliriz. :D

1.42 değerinin yüksekliğini bilemiyorum ama aradaki fark gerçekten muazzam. 5'te 1'i neredeyse...

[Sani]

1.42 amper demek, 60 amperlik akümüzde 42 saat bu ampulü yakabiliriz demek. Tabi 20 saatten sonra muhtemelen akü marş basmaz hale gelecek ve sadece bu ampülü yakacak :)

[Devrim]

Belki stop lambası olduğu için böyle bir güce izin vermişlerdir. Sonuçta o kadar saat frene basılı tutmamız mümkün değildir. Diğer park ampullerinin de bu kadar fazla akım çektiğini sanmıyorum.

Söz konusu ampul budur. Zaten biraz kararmış ve büyükçe bir ampul.

[ img ]

[eylber]

Devrim hocam yine döktürmüşsün,ama şuda varki herkesin bir elektronikçi arkadaşı olmalıymış be :) ,güzel olmuş gerçten özellikle aracı çektiğin resimlerde led lan daha net daha keskin böyle daha belirgin duruyor dağınık değil böyle sanki yay gibi duruyor.

[impossible]

eline sağlık,güzel bi çalışma..yakında farlara da el atıcan belli oldu daha da :)

[Burock]

Devrim hocam:

Elinize sağlık, güzel bir çalışma olmuş. Okadar söktüktan sonra bu frenl lambasının şefaf olanlarından yokmuydu? Kırmızı plastiğin füme yada beyaz olanlarından kullansanız tabi varsa daha iyi olurdu. Bu haliyle yine de güzel. ;)

[Devrim]

Malesef belirttiğin gibi lambanın en dış kısmı da desenli (tırtıklı). LED'lerin gerçek performansını törpüleyen bir unsur da o aslında. Çok haklısın. Ama düz yapılı bir ürün yok diye biliyorum. İşin esası, o hilâl biçimli ışık kırıcıyı çıkartıp, daha fazla LED kullanarak, devre plaketini dış plastik cama daha da yaklaştırsak daha çarpıcı bir sonuç alabilirdik.

Belki yazın onu yaparız bu kez...

[Leon_01]

başta çok dikkatimi çekmemişti ama tekrar bakınca farkettim kenarlara doğru ışığın artışı görülüyor güzel olmuş

[filzof_alican]

wawwwww hocam elıne saglık
gerek anlatım gerekse resımler cok basarılı
bence ampullu gonder, ledliyi al kampanyası olmalı :D

[elensi59]

Belki stop lambası olduğu için böyle bir güce izin vermişlerdir. Sonuçta o kadar saat frene basılı tutmamız mümkün değildir. Diğer park ampullerinin de bu kadar fazla akım çektiğini sanmıyorum.

Söz konusu ampul budur. Zaten biraz kararmış ve büyükçe bir ampul.

Başıma gelen bi tahlihsizliği anlatiyimde dikkatli olsun herkes :)

Bigün gidiodum arabanın içini birden yanık kokusu sardı.nerden gelio nerden gelio yarım saat arabayı kokladım sonra fark ettim ki 3.stop lambasından geliyo.
diğer gün elektrikçiye gittim adam fark etti ben düşünememştm fren müşürü basılı kalmış bütün gün stoplar yanık gezmişim.içini söktü akıllara zarar.komple erimiş içi akmış duy falan plastiğin içinde kalmış.neyse söktük içini kabloları izole ettm taktım halada öyle duruo :) elektrikçi düzelti 1-2 hafta düzgündü sonra yine bozuldu yetkili serviste 40 tl ye değiştirdiler müşürü :D stop lambasıda 86 tl olduğu için almadım sonrada kaldı öyle :)

[elensi59]

resimlerde ampülün takıldığı siyah parça varya o yok bende işte komple erimişti o zor sökp attım kırmızı kısımdam sonradan dkkatimi çekti resmlere baknca.tek başınada satmıyolar 2 stop la gezmeye devam :D

[Devrim]

Geçmiş olsun. :) Enteresan bir olay. Akşamları neyse de gündüzleri çıkıp bakmak lazım. Neyse artık...

[elensi59]

sağolun hocam :) arabayı 2.el aldım ben.ilk gün sağ arka stoba çocuğun biri bisikletle vurdu kırıldı 3-4 gün sonrada bu olay başıma geldi dedim nazarlık olsun :) ondan sonra bişey olmadı bitek sol aynamı kırdım oda sadece cam kırıldı 26 tl ye değiştirdiler serviste ahaha :)