Devrim » 24 Kasım 2008 23:05
Ben bildiklerimi deneyimlerimi yazayım. Ama daha değerli bilgiler veren arkadaşlar olacaktır...
Açıkcası yeni nesil diyebileceğim bizim ClioIII'lerimizle tanışıncaya kadar günümüz motorların cut-off denilen özelliğini bilmiyordum. Cut-off, benim bildiğim tanımla, ihtiyaç olmadığı zaman, motora giden yakıt akışının kesilmesi demek. Bu durum illâ yokuş aşağı olmayabilir. Düz yolda giderken de ayağımızı gazdan çektiğimizde cut-off meydana gelir. Hareket sistemi tersine işler ve artık motor tekerlekler tarafından döndürülür. Bu noktada da bilgisayar, motorun yakıta ihtiyacı olmadığını görüp akışı durdurur. Bu sayede gerek uzun yolculuklarda rampa aşağı mesafelerde, gerekse trafik lamlarına yaklaşırken veya uzaktan görerek durmaya hazırlandığımız zamanlarda, kademeli olarak veya tamamen ayağımızı gazdan çekeriz ve söz konusu zaman dilimini tek damla yakıt harcamadan geçiririz.
* Çoğu zaman, gayet uzun bir mesafeden trafik ışıklarına yaklaşırken cut-off yaparak devrin 1100 ilâ 1250 arasına kadar düşmesini sağlıyor ve bir alt vitese düşüyorum. 5 ve 4'üncü vitesler (sanırım hem çap olarak hem de) devir olarak birbirine yakın; araç hemen adapte oluyor. Araç bir miktar daha yavaşlayıp (devir kaybedip), yine bin küsür devre düşünce 3'e düşüyorum. Fakat 3'e düşerken debreyaj pedalına nazik davranmalı. Çünkü 3'üncü vitesimiz (dizel) biraz hassas. Bu kadar zaman diliminde kesin duruş yapmamız gerekmiyorsa, yine devir gerektiği kadar düşünce 2'e iniyorum... 2'ye kadar inmek biraz abartı olabilir ama bazen özellikle gece çok geç saatler bu tip durumlara kalabiliyorum. Çok sık olmayan bir durum bu ama yine de anlatayım dedim.
* Bazı zamanlar az bir mesafe sonra duracaksam veya hafif bir dönemece yaklaşıyorsam, mevcut orta/yüksek hızımda cut-off ile bin küsür devire düştükten sonra vitesi 5'ten alıyorum; Fakat yavaşlamayı biraz daha çabuk gerçekleştirmek için bir miktar fren desteği de yapıyorum. Böyle bir zamanda 4'üncü vitesi es geçebiliyor, vitesi direkt 3'e atıyorum. Fakat dediğim gibi uygun devre düşmek için fren desteği uyguluyorum. Ve derken hedef noktaya ulaşmış oluyorum. Yakın bir noktada debreyajla aracı boşa alıyorum artık...
Cut-off'un yakıt tasarrufu yanı sıra, yakıt akışını keserek motoru ve hızı kontrol altında tutma gibi de bir yönü bulunmaktadır. Bu davranışa veya oluşan bu duruma "motor freni" denir mi emin değilim ama motoru yakıtsız bırakarak aracın hızını düşürmek çoğu sürücü tarafından uygulanan bir yöntem. Yokuş aşağı vitesi boşa almak eylemi sonucunda aracın başı boş şekilde ve kontrolsüz hâlde hızlanmasının önüne ancak frenle geçilebilir. Bu ne güvenli ne akıllıca ne de sağlıklı olacaktır. Aracı, hıza ve rampaya uygun viteste tutup gaz pedalına basmamak en iyi ve en güvenli davranış olacaktır.
* Özellikle şehirler arası yolculuklarda, dağ-tepe gibi büyük yükseklikleri aştıktan sonra belki de dakikalarca aşağı iniş yapıyoruz. Hele de otobandaysak (Pozantı-Adana veya Ankara-İstanbul arasında bu tip yerler çokca var) çok uzun süre cut-off hâlde aşağı iniş yapılabilir. Bu sayede gerçekleştirilen yakıt tasarrufunun ve bu işin cebimize katkısının muazzam olduğunu düşünüyorum.
* Ben sadece, havanın soğuk olduğu sabah saatlerinde aracı 1 dk. çalıştırdıktan sonra, yola çıktığım ilk kilometrelerde cut-off yapmamaya özen gösteriyorum. Bu şekilde, motora giden yakıt akışını engellememeyi ve dolayısıyla motorun çabuk ısınmasına yardımcı olmayı amaçlıyorum. (Bilmiyorum doğruysa artık...)