omeralemdar » 25 Haziran 2008 23:18
* HAVA YASTIĞI DOSYASI
*AIRBAG (Havayastığı) BİR KOMPRESÖR TARAFINDAN ŞİŞİRİLİR
<oguz1> MURAT ABİDEN
Hiç "45 milisaniyede" ortalama bir yastık büyüklüğünde alana hava pompalayan kompresör gördünüz mü ? Eğer gördüyseniz, bu kompresör o küçük direksiyon kolonuna sığar mı ?
Yani bu düşünce açıkça yalandır....
Havayastığı, elektro-kimyasal bir olay ile şişer. Havayastığı direksiyona, bu sistem ise direksiyon kolonuna bağlıdır. Direksiyon kolonu, bildiğiniz tesisat borusundan farklı değildir. İç içe geçmiş 1-2 milden oluşur.
Direksiyon kolonu içinde, toz halinde bir madde vardır havayastığı olan sistemlerde. Bu toz halindeki maddeye bir elektrik tesisatı bağlıdır. Bu elektrik tesisatına giden akım ise MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ yani Motor ve Araç Yönetim Sistemi tarafından yönetilir. Herhangi bir darbede, ÖN TAMPONDAKİ sensörler darbenin şiddetini ve enerjisini hesaplaması için bu merkezi işlem birimine sinyaller gönderir. Bu birim gelen verileri değerlendirir ve hesaplanan duruma göre havayastığının açılıp açılmamasına karar verir. Eğer açılması gerekiyor ise, bir elektrik akımını direksiyon kolonu içindeki bu toz halindeki maddeye gönderir. Elektrik akımı ile DİREKT OLARAK GAZ HALİNE geçen toz madde basınç ile direksiyon kolonundan boşalarak, direksiyon içerisindeki havayastığını şişirir. Tüm gaz boşaltıldığında havayastığı yavaş yavaş söner...
Önemli Not : ÖN HAVAYASTIKLARI ARACIN ARKASINDAN ALINAN DARBELERDE ETKİSİZDİR. ZATEN AÇILMAZ. Bu tip darbeler için, Volvo gibi üreticiler "KAMÇI ÖNLEME SİSTEMLERİ" geliştirmişlerdir. Bu sistemler, herhangi bir arkadan darbede, koltukları belirli bir açıya getirerek ve aynı zamanda kafalıkları sürücü ve yolcu başlarına yakın tutarak bel ve sırt zedelenmelerini minimuma indirir.
Önemli Not : Yan darbelerde aktif hale gelen yan ve perde havayastıkları da aynı prensip ile çalışır ve sensörleri de orta kapı direklerinde mevcuttur. Amaç yan darbelerde, baş ve omuz yaralanmalarını azaltmaktır.
Sıkça sorulan bir soruya ek cevaptır :
AIRBAG'in açılması "güçle" bağlantılı olmayıp, SRS/SRP ünitesinin darbe sırasındaki enerji miktarına göre yaptığı hesaplamalara göredir. Yani 30-40km/h hızda da açılabilir, 90km/h hızda da açılabilir. Önemli olan çarpma açınız, çarpma sırasında oluşan enerji ve aracınızın çarpma sırasındaki gövde elemanlarının burulma oranıdır. Tüm bunlar "birlikte" ele alınır.
Üst üste yapılan frenlemelerde ABS şişmesi söz konusu değildir. Şişen gibi görünen fren balatalarıdır. Daha doğrusu üst üste yapılan frenlemelerde fren disklerinin yeterince soğutulmaması sebebi ile ve balataların bu sıcaklıktan dolayı etkilenmesi sebebi ile fren mesafesinin "normal" olarak uzamasıdır. Ayrıca bu uzama sadece "ABS" li araçlarda değil, tüm araçlarda karşılaşılabilecek bir durumdur. Asıl olan "fren disk ve balatalarının" soğutulmasının önemidir. Bu da fren diski üzerindeki hava kanalları ya da deliklerinin yapısı ve sayısı, jant kollarının aralıkları ve aynı zamanda aracın çamurluk ve gövde yapısının aerodinamik yapısı ile bağlantılıdır.
*Trafik Güvenliği - Hava Yastığı Hazırlayan Kaynak : Aybak Sürücü Kursları
Hava yastıkları önden ve öne yakın çarpmalar için tasarlanmış güvenlik donanımlarıdır. Bu tip çarpmalar, yolcuların ölümünün yarısından daha fazlasına yol açmaktadır. Hava yastığı kafa ve göğüs yaralanmalarını azaltmak üzere ve çarpmanın şiddeti orta ya da ciddi düzeyde ise açılacak şekilde tasarlanmıştır.
Bu durum, hava yastığının yaklaşık olarak saatte 20 km.nin üzerindeki hızlarda meydana gelen çarpmalarda açılacağı anlamına gelir. Hava yastığının görevini yerine getirebilmesi için, içinde tutulduğu hazneden saatte yaklaşık 320 km.ye eşit bir hızla çıkması gerekir. Bu özellikle çocuklar olmak üzere, çok yakın oturan kişilere zarar verebilecek çok büyük bir güç anlamına gelir.
NHTSA (ABD, Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği Dairesi) tarafından yapılan bir gerçek çarpışma deneyinde emniyet kemeri ve hava yastığının birlikte kullanımının ciddi kafa çarpmalarının % 75'ini, ciddi göğüs yaralanmalarının % 66'sını önlemede etkili olduğu görülmüştür.
Ancak bu donanım aracın ön koltuğunda seyahat etmekte olan küçük çocuklar için bir tehdit oluşturmaktadır. Çalışmalar, araçta yolcular için hava yastığı olsun olmasın çocukların arka koltukta oturmalarının % 29 daha güvenli olduğunu göstermektedir. Bir otomobilde maksimum güvenlik için şu önlemlerin alınması tavsiye edilmektedir.
• Bir çocuk asla ön koltukta geriye dönük çocuk koltuğu içinde seyahat etmemelidir. Çünkü çocuk koltuğu bu durumda fırlayan hava yastığına çok yakın bir konumdadır.
• Ön koltukta oturan çocuklar eğer emniyet kemeri uygun olmayan bir şekilde bağlanmışsa, emniyet kemeri yoksa, doğru pozisyonda oturmuyorlarsa ya da emniyet kemerinin doğru bağlanması için boyları çok küçükse ölümcül bir risk altındadırlar. Bir çarpma anında kolayca öne fırlayabilirler ve şişen hava yastığı başlarına ya da boyunlarına şiddetle çarpabilir.
• Çocuklar için en önemli olan yön, yaş ve boylarına en uygun çocuk güvenlik koltuklarında kemerleri bağlı olarak arka koltukta oturmalarıdır.
• Sürücü ve tüm yetişkin yolcular, özellikle boyu 1.65 cm'den düşük olanlar, emniyet kemerlerini doğru bir biçimde bağlamalıdırlar ve ön koltuk yeterince geriye çekilmiş olarak seyahat etmelidirler.
• Araçta hava yastığı olsa bile, bir kişi emniyet kemeri yoksa çok ciddi bir şekilde yaralanabilir ya da ölebilir. Bir çarpma anında emniyet kemeri takıyor olmak kişinin içeride bulunan şeylere çarpmasını engelleyebilir.
• Hava yastığı yalnızca "tamamlayıcı bir önlem"dir. Bir başka deyişle hava yastığı, aracın ön kısmının bir yere çarpması halinde açılmak üzere tasarlanmıştır. Aracın yuvarlanması, yandan, arkadan çarpma halinde ya da düşük hızlardaki çarpışmaları için tasarlanmamışlardır.
*HAVA YASTIĞI İÇİN GÜVENLİK İPUÇLARI
• Sürücü, direksiyondan en az 25 cm mesafede olmalıdır.
• Ön koltukta oturan sürücü uygun pozisyonda ve koltuk mümkün olduğunca geriye çekilmiş olarak oturmalıdır.
• Emniyet kemeri her zaman ve doğru biçimde takılmış olmalıdır.
• Eğer hava yastıkları devre dışı bırakılmamışsa, ön koltukta asla yüzü geriye bakan çocuk güvenlik koltuğu kullanılmamalıdır.
• Hava yastığı ön koltukta oturan çocuklar için ölümcül bir risk taşır. Ancak ön koltukta hava yastığının olmaması burayı 12 yaşın altındaki çocuklar için güvenli bir yer haline getirmez. Önde hava yastığı olmasa bile 12 yaşın altındaki çocuklar arka koltukta daha güvendedirler.
• Eğer direksiyonunuz ayarlanabiliyorsa başınıza doğru değil göğsünüze doğru konumlandırınız.